- Gepubliceerd: 25 januari 2013 25 januari 2013
- Hits: 6051 6051
Op dinsdag 22 en donderdag 24 januari 2013 ging een groepje enthousiaste vrijwilligers de onderzoekers van de Universiteit Antwerpen een handje helpen bij het inventariseren van slapende mezen in de kastjes in de bossen rond de Boshoek en Lint.
In onze regio werden de afgelopen decennia wel honderden mezenkastjes opgehangen voor een langdurig wetenschappelijk onderzoek naar het gedrag van inheemse kool- en pimpelmezen. Hieruit weten we ondertussen dat de vogels in de laatste dertig jaar hun eerste legsel met 12 dagen hebben vervroegd, een duidelijk gevolg van de opwarming van de aarde.
Kleine rupsen, het voedsel nodig voor de jonge meesjes in het nest, worden nu vroeger actief en dus moeten de mezen trachten te volgen.
Om 18 uur werd verzameld aan het huis van Frank Adriaensen. Iedereen goed ingeduffeld want er was wel tot -10°C voorspeld. Hoofdlampjes moesten ervoor zorgen dat we niet tegen een boom zouden aanlopen of struikelen over losliggende takken.
Na een korte inleiding door Frank, vertrokken vier teams in verschillende richtingen. Elk team bestond uit een ervaren bioloog - mezenonderzoeker van de UA en één vrijwillige Natuurpunter. Deze laatste kreeg de opdracht met pen en papier alle gegevens te noteren die werden opgegeven.
Na een korte wandeling of ritje per auto naar het eerste perceel, werd al snel het eerste kastje geopend. In ongeveer 30% van de kastjes zat inderdaad een slapend meesje. Ondanks het koude weer, een relatief beperkte bezetting, want in andere jaren kan dat oplopen tot 80%. Het vogeltje werd zachtjes uit het kastje gehaald, het 20 kopje werd tussen wijs- en middelvinger gehouden en we noteerden soort, geslacht, leeftijd, tekenaanwezigheid, lengte van de vleugels en pootjes engewicht. Gelukkig bleken alle diertjes voldoende gevoed. De meeste vogels waren eerder al geringd en de nummers van de officiële metalen ring van het Belgische ringwerk en de unieke combinatie van gekleurde ringetjes werden zorgvuldig genoteerd.
Sommige vogeltjes waren nieuwkomers in onze bossen en werden die avond prompt geringd, echt tof om dit allemaal mee te maken!
Enkel van de nieuwe vogels namen we ook een pluimpje mee als DNA-staal. De kou en sneeuw maakten alles soms wel een beetje lastiger, maar het nachtelijk wit en mistig landschap, met bijna volle maan, was zeer feeëriek. Dat in de bossen rondom Lint en Boechout niet alleen meesjes wonen, was duidelijk te zien aan de sneeuwsporen van klein en groter wild. Hoewel meesjes relatief gemakkelijk te behandelen zijn en ze geen blijvend effect van dit onderzoek ondervinden, moet er toch steeds zeer omzichtig omgesprongen worden met het verstoren van mezen in nestkastjes. De juiste timing en de juiste omstandigheden zijn cruciaal in het vermijden van blijvende verstoring, en dus werk voor ervaren onderzoekers.
Het was een onvergetelijke ervaring voor alle vrijwilligers, die door de deskundige toelichtingen van de onderzoekers een kleine, maar onvergetelijke inkijk kregen in het wel en wee van onze mezenpopulatie.