- Gepubliceerd: 24 juni 2020 24 juni 2020
- Hits: 2151 2151
Naar aanleiding van de ontdekkingstocht in Mortsel die vogelwerkgroep Ardea organiseert, vertellen we hier enkele bijzonderheden over deze vogel die in de zomers door de lucht gieren.
De gierzwaluw is eigenlijk geen echte zwaluw maar vormt een aparte familie in het vogelrijk. Zijn Latijnse naam Apus betekent ‘pootloos’. Dat lijkt alleen maar zo, want hij heeft zéér korte pootjes en zeer lange vleugels. Daardoor moét hij vliegen, zijn leven lang. Zo paart en slaapt hij in de lucht, hij leeft er van insecten. Zo is de gierzwaluw een perfecte biologische bestrijder van muggen en vliegen. Enkel om te broeden komt ie enkele weken ‘aan land’.
Hun leven
De gierzwaluw is een trekvogel, die na zijn verblijf in Zuidelijk Afrika en een trektocht van 10.000 km bij ons arriveert begin mei.
Met een ingenieuze communicatietechniek, familieorganisatie en vastgoedkennis weet een familie gierzwaluwen zich op amper 100 dagen tijd hier succesvol voort te planten, en zijn nakomelingen lessen in insecten-vangen en broedplaatsen zoeken (holten en kieren in gebouwen) bij te brengen.
Eind juli houdt hij het hier voor bekeken en vertrekt hij opnieuw naar Afrika. Dan wordt het weer wat stiller in sommige straten, waar hij anders maanden lang zijn typisch, gierend geluid laat horen tijds imposante strijkvluchten.
In onze nabijheid
Door de renovatie van gebouwen en de hermetische en gladde afwerking van nieuwe huizen vindt de gierzwaluw als maar minder geschikte nestplaatsen in de stedelijke omgeving, zijn favoriete biotoop. In het buitenland (Nederland, VK, Duitsland…) is het bijna standaard om in bouwprojecten voorzieningen te integreren voor gierzwaluwen. Gelukkig maakt hij graag gebruik van gespecialiseerde nestkasten, wanneer deze op een geschikte plaats zijn opgehangen.
Het loont daarom zeker de moeite om samen met gierzwaluwkenners in deze periode van het jaar op stap te gaan in de stadswijken, op zoek naar de laatste gevestigde broedkolonies onder dakranden van oude gebouwen. Pas ’s avonds, na een hele dag jagen op insecten, keren zij naar hun nesten terug (met een krop vol voedsel) en is het mogelijk hun verborgen nestplaatsen te ontdekken. Daar in de buurt kan dan gezocht worden naar potentiële plekken om nieuwe nestkasten te plaatsen en zo de kolonie langzaam uit te laten breiden.
Project S.O.S. Gierzwaluwen
Het is voor iedereen steeds een hele belevenis om op een warme zomeravond de wereld van de gierzwaluw te ontdekken. Het is een beetje ‘National Geographic’ in de eigen buurt: een fascinerende dierensoort die zich laat bewonderen in je eigen straat. Daarom mikt Ardea met hun Gierzwaluw ontdekkingstocht op een heel breed en divers publiek: van jong tot oud, iedereen kan er aan deelnemen en is meestal onder de indruk. Het samen naar gierzwaluwen speuren werkt bovendien verbindend: buren komen elkaar tegen, ontdekken een zelfde verwondering en gaan vaak later samen werken aan een gierzwaluwproject.
In Vlaanderen is de kennis over deze vogels en de mogelijkheden om hen te helpen nog wat beperkt. Daarom is deze actie, waarbij we niet alleen mikken op particulieren maar ook op verantwoordelijken van de lokale overheid en van organisaties die gebouwen beheren (onderwijs, zorgsector, bedrijven), broodnodig. Ardea nodigt daarom naast buurtbewoners ook het stadsbestuur uit om aanwezig te zijn op deze actie en hoopt dan haar steun voor het project S.O.S Gierzwaluwen te mogen vernemen. Met een heel klein beetje goede wil kunnen we ook hier in Mortsel een daadwerkelijke bijdrage leveren aan een betere biodiversiteit, stadsnatuur en klimaat.
Details over de ontdekkingstocht in onze activiteitenkalender
